Odpowiedź Ministerstwa Rozwoju i Technologii na interpelację poselską w sprawie wsparcia rozwoju sektora roślinnych źródeł białka
Grupa posłów pod przewodnictwem Hanny Gill-Piątek zgłosiła interpelację w celu uzyskania wsparcia dla sektora roślinnych źródeł białka jako ważnej części rozwijającej się gospodarki. W świetle obecnych wyzwań związanych z produkcją i dystrybucją żywności wynikających z niskiej jakości gleb, niedoborów wody oraz zmian klimatu, posłowie zauważają możliwe problemy dla rolnictwa i branży spożywczej. W interpelacji poselskiej zwrócono uwagę na konieczność wsparcia sektora roślinnego jako części innowacyjnej gospodarki.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii odpowiedziało na interpelację, popierając stosunek posłów w kwestii wsparcia branży roślinnej żywności oraz istotność rozwoju alternatywnych źródeł białka. Ujmuje również możliwości finansowania tych projektów poprzez program Krajowych Inteligentnych Specjalizacji.
Autorzy i autorki interpelacji piszą o wyzwaniu, które stoi dziś przed producentami żywności: składają się na nie rosnące problemy sektora żywnościowego. Należą do nich m. in. niska jakość gleb, coraz bardziej dotkliwe niedobory wody oraz zmiana klimatu, powodująca stopniowe zmniejszenie dostępu do określonych surowców. Eksperci dostrzegają konieczność prowadzenia badań, które pozwolą na wdrożenie koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego, zmniejszenie użycia szkodliwych substancji w produkcji żywności bez utraty wartości odżywczych oraz redukcję odpadów organicznych i nieorganicznych w całym łańcuchu wytwarzania żywności o wysokiej wartości odżywczej, czy też alternatywne pozyskiwanie białka.
W związku z tym tak koniecznie jest wsparcie finansowania produkcji roślinnych alternatyw. Ministerstwo wskazuje na taką możliwość poprzez program Krajowych Inteligentnych Specjalizacji. KIS to branże, których rozwój przyczynia się do tworzenia innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych, zwiększenia wartości dodanej gospodarki i podniesienia jej konkurencyjności na arenie międzynarodowej. W ramach KIS 2 – innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego i leśno-drzewnego, istnieje możliwość wsparcia projektów związanych z roślinnymi alternatywnymi źródłami białka. Jest to ważny impuls dla rozwoju tej branży.
Czytaj też: Nutritech – rządowy program wsparcia innowacyjnych technologii żywności
Dodatkowo istnieje również możliwość dofinansowania projektów roślinnych poprzez Ministerstwo. Dotyczasowo takim działaniem wsparto projekty realizowane w latach 2021-2022 obejmujące badania i rozwój innowacyjnych produktów mięsno-roślinnych, alternatyw mlecznej masy masy kajmakowej oraz roślinnych odpowiedników mlecznych “krówek”. Ponadto, wprowadzono innowacyjną technologię wytwarzania roślinnych burgerów, mielonych roślinnych i kawałków roślinnego kurczaka z 100% składników pochodzenia roślinnego. To tylko niektóre z przykładów projektów, które otrzymały wsparcie Ministerstwa.
Alicja Bućko, ekspertka RoślinnieJemy ds. transformacji instytucjonalnej, podsumowuje:
Obecność innowacyjnych projektów w zakresie alternatywnych, roślinnych źródeł białka finansowanych ze środków publicznych jest bardzo obiecującym sygnałem z perspektywy transformacji systemu żywnościowego. Jest to krok w dobrym kierunku, ale nadal pozostaje bardzo wiele do zrobienia w zakresie przeznaczania środków publicznych na zrównoważone systemy żywnościowe. Sektor alternatywnych źródeł białka może być obecnie niewielki, ale jego rozwój jest niezbędny do walki ze zmianami klimatycznymi i utratą różnorodności biologicznej. Zastąpienie produktów odzwierzęcych roślinnymi alternatywami może zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych o 90 procent, przy jednoczesnym zmniejszeniu o 99 procent zużycia ziemi i wody. Alternatywne źródła białka zapewniają największe korzyści ze wszystkich technologii łagodzenia zmian klimatu. W raporcie Boston Consulting Group (BCG) i Blue Horizon porównano potencjał redukcji emisji w dziesięciu sektorach łagodzenia klimatu i stwierdzono, że inwestycje w białka pochodzenia roślinnego pozwoliły zaoszczędzić najwięcej ekwiwalentu CO2 ze wszystkich sektorów, a ich wpływ był trzykrotnie większy niż w przypadku następnego najlepszego sektora.
W celu zaadresowania współczesnych problemów systemu żywnościowego produkcja roślinnych źródeł białka musi zostać zdefiniowana jako priorytetowe działanie na drodze do zrównoważonej przyszłości. Produkcja alternatywnych źródeł białka przeznaczonych dla ludzi powinna być zdefiniowana i zmapowana jako Krajowa Inteligentna Specjalizacja, co umożliwiłoby dalszy rozwój tej branży oraz zwiększyło konkurencyjność polskich firm na rynku międzynarodowym.
Źródła: Tekst interpelacji poselskiej | Odpowiedź Ministerstwa